Wprowadzenie
Przez stulecia w Szwecji dziecko w łonie matki było chronione prawnie, a ciężarna kobieta cieszyła się szacunkiem. Do początku XX stulecia na kobietę w wieku rozrodczym (15-49 lat) przypadało ponad czworo dzieci, a w latach osiemdziesiątych XVIII wieku ponad pięcioro dzieci. Ideolodzy propagujący regulacje urodzeń (socjaliści) od lat siedemdziesiątych XIX stulecia rozpoczęli propagandę pomniejszania liczby dzieci w rodzinach. Propagowali „edukację seksualną”, wyrugowanie religii ze szkół, antykoncepcję, a w kolejnych dekadach aborcję i zniszczenie małżeństwa jako związku mężczyzny i niewiasty. Odpowiedzialność za wyludnienie Szwecji ponoszą socjaliści różnych barw, skrajne feministki i masoni różnych lóż, z kręgu deistycznego i ateistycznego
Zmiany demograficzne mieszkańców Szwecji na tle populacji ogólnoświatowej
W latach 1800-1900 liczba mieszkańców Szwecji podwoiła się. Udział procentowy ludności szwedzkiej w populacji ogólnoświatowej w 1800 r. wynosił 0,24%. W kolejnych latach XIX stulecia wzrósł do 0,31%, potencjał demograficzny powiększył się o 0,07%.W roku 1900 liczba ludności świata1 wzrosła do 1,61 mld, zaś Szwecji2 do 5,1 mln , co stanowiło 0,31% udziału w populacji ogólnoświatowej. W przededniu wybuchu I wojny światowej udział procentowy ludności Szwecji do populacji ogólnoświatowej pozostawał na tym samym poziomie. Od roku 1925 z każdym rokiem udział ludności mieszkającej w granicach Szwecji w populacji ogólnoświatowej malał.
W ciągu stu lat udział ludności mieszkającej w granicach państwa szwedzkiego w stosunku do populacji ogólnoświatowej spadł prawie dwuipółkrotnie.
Udział mieszkańców Szwecji w populacji ogólnoświatowej w latach 1800-2020
| Rok | Liczba ludności na świecie na 1 stycznia | Liczba ludności w Szwecji na 1 stycznia | Udział procentowy w populacji ogólnoświatowej |
| 1800 | 978 000 000 | 2 347 300 | 0,24 |
| 1850 | 1 270 014 000 | 3 482 500 | 0,27 |
| 1900 | 1 646 165 000 | 5 117 000 | 0,31 |
| 1914 | 1 825 070 987 | 5 659 000 | 0,31 |
| 1925 | 1 967 683 298 | 6 045 000 | 0,30 |
| 1939 | 2 262 699 677 | 6 326 000 | 0,28 |
| 1950 | 2 513 866 197 | 7 014 000 | 0,28 |
| 1960 | 2 991 005 874 | 7 480 000 | 0,25 |
| 1970 | 4 023 981 107 | 8 043 000 | 0,20 |
| 1985 | 4 809 575 137 | 8 350 000 | 0,17 |
| 2000 | 6 088 230 944 | 8 872 000 | 0,14 |
| 2020 | 7 881 691 855 | 10 379 000 | 0,13 |
Wiek XIX dla mieszkańców Szwecji był czasem boomu demograficznego. By lepiej zrozumieć proces populacji mieszkańców Szwecji w stosunku do populacji ogólnoświatowej, przeanalizujmy wskaźniki dzietności na przestrzeni ostatnich 240 lat.
W roku 1780 w Szwecji na kobietę w wieku rozrodczym przypadało ponad 5 dzieci. Rodziny były wielodzietne, a przyjście dziecka na świat było błogosławieństwem Bożym. Kobieta w stanie błogosławionym cieszyła się szacunkiem i była otaczana ogromną życzliwością. W XIX stuleciu wskaźniki dzietności na kobietę w wieku rozrodczym przekraczały cztery punkty. Nadal rodziny szwedzkie miały charakter wspólnot wielodzietnych. W połowie XIX w. na kobietę w wieku rozrodczym przypadało ponad czworo dzieci. Tak było do początku XX stulecia. Choć w drugiej połowie XIX stulecia widzimy nieznaczny spadek wskaźników dzietności. Pierwsza dekada XX w. była okresem, w którym liczba dzieci na kobietę w wieku rozrodczym spadła poniżej czworga dzieci. W ciągu pierwszych trzech dekad XX stulecia nastąpił gwałtowny spadek liczby dzieci w rodzinach szwedzkich. W ciągu niespełna czterech dekad liczba dzieci pomniejszyła się dwukrotnie, z czworga dzieci w 1900 r. do niespełna dwójki w 1939 r. Proces takiego pomniejszania zahamowała II wojna światowa, organizacje antynatalistyczne w tym czasie nie miały tak dużego oddziaływania jak w czasach pokoju. Dlatego też wzrosły wskaźniki dzietności. Pod koniec lat sześćdziesiątych XX w. liczba dzieci na kobietę w wieku rozrodczym spada poniżej dwojga dzieci. Przyczyną tego stanu rzeczy było wprowadzenie w 1965 r. do sprzedaży pigułki antykoncepcyjnej3. Od lat siedemdziesiątych XX stulecia nie ma już zastępowalności pokoleniowej w Szwecji. W roku 2020 na kobietę w wieku rozrodczym wskaźnik dzietności wynosił 1,664. W ciągu 240 lat wskaźniki dzietności pomniejszyły się ponad trzykrotnie.
Propaganda idei antynatalistycznych
Pierwsze idee antynatalistyczne w Szwecji pojawiły się w latach siedemdziesiątych XIX w. Prekursorem i propagatorem środków antykoncepcyjnych był Knut Wicksell5 i Hinke Bergegren6. W swych poglądach, zaznaczali, że antykoncepcja przyczyni się do zmniejszenia nędzy i ubóstwa społecznego. Ideolodzy propagowania idei antynatalistycznych nie poprzestawali na propagowaniu pomniejszenia liczby dzieci w rodzinach. Mimo swych usilnych starań, ideolodzy propagujący idee antynatalistyczne na przełomie XIX i XX w. przegrali batalię o propagowanie antykoncepcji, aborcji i „edukacji seksualnej”. W 1911 r. ustawą zakazano propagowania antykoncepcji, nowe prawo otrzymało nazwę Lex Hinke (od nazwiska Bergegrena)7. Prawo obowiązywało do 1938 r. Mimo zakazu propagowania środków antykoncepcyjnych, były one rozprowadzane przez środowiska antynatalistyczne, przede wszystkim przez socjalistów komunistycznych i rewolucyjnych w środowiskach robotniczych.
„Edukacja seksualna” i rugowanie religii ze szkół
Z początkiem XX stulecia wśród ideologów antynatalistycznych pojawiły się idee wprowadzenia do szkół „edukacji seksualnej”. Społeczeństwo na tyle było jeszcze przepojone duchem Ewangelii, że nie godziło się na deprawację dzieci i młodzieży. Wierni Kościoła luterańskiego, zarówno duchowni, jak i świeccy, nie akceptowali deprawowania swych dzieci (98% społeczeństwa przynależało do Kościoła luterańskiego). Idee deprawacyjne nie znalazły uznania w społeczeństwie szwedzkim. Jednak ideolodzy „edukacji seksualnej” czynili wszystko, by doprowadzić do deprawowania najmłodszego pokolenia Szwedów8.
Wraz z propagowaniem deprawacji młodego pokolenia, podejmowano próby rugowania lekcji religii ze szkół. Jedną z wielu działaczek feministycznych, które propagowały pod koniec XIX stulecia naukę religii poza szkołą, była Ellen Key. W swej publikacji „Stulecie dziecka” wydanej w 1900 r. z całą mocą głosi, że religijne wychowanie dziecka jest szkodliwe. A szkoła nie jest miejscem do nauki prawd wiary. „Ja jednakże sądzę jeszcze, że i żywe <nauczanie> chrześcijańskiej religii dzieciom szkodę wyrządza. Powinny one same wżyć się w pasterski świat Starego Testamentu, tak samo jak i w Nowy Testament, a najlepiej w formie, jakiej się trzymał Fehr w swej Biblii dziecięcej. Dziecko przywiązuje się do książki, znajduje w niej niezmiernie wiele pokarmu dla wyobraźni i uczucia, ale tylko wtedy, gdy się może spokojnie w jej czytaniu pogrążyć, bez dogmatycznych czy pedagogicznych wyjaśnień. Tak samo jak inne książki dziecka powinna i ona być tylko w domu przedmiotem rozmów i wyjaśnień, o ile ono tego samo żąda. W ławie szkolnej dziać się to nie powinno”9. W dalszej części prowadzi szereg wywodów, że szkoła winna być areligijna, a dziecko winno samo dorastać do odkrywania Pana Boga, bez poznawania dogmatów, które zaciemniają obraz rzeczywistości. A zatem Key należy do prekursorów dechrystianizacji szkolnictwa.
Paradoksalne, ale działaczka feministyczna Ellen Key (1849-1926) w Szwecji w swej publikacji „Stulecie dziecka”10, wiek XX. nazwała „wiekiem dziecka”11, a może słuszniej by trzeba nazwać to „wiekiem dzieciobójstwa”.
Aborcja
Prawo prowincjonalne z XIII w. zakazywało aborcji w Szwecji. Poczęte dziecko w łonie matki cieszyło się ochroną prawną, a niewiasta w stanie błogosławionym cieszyła się szacunkiem wśród najbliższych i nie tylko. Prawo w 1734 r. za zabicie dziecka nienarodzonego i za dzieciobójstwo przewidywało karę śmierci. Szacunek do poczętego dziecka był bardzo duży. Takie prawo obowiązywało do roku 1864, ponieważ ustawa z 1864 r. zniosła karę śmierci, zamieniając ją na karną pracę od dwóch do sześciu lat, także dla aborcjonisty12. Według sporządzonego raportu w 2005 r. przez szwedzką komisje rządową w latach trzydziestych XX w. rocznie dokonywano nielegalnie około 20 tys. uśmierceń dzieci poczętych a nienarodzonych13. Proceder ten mógł trwać kilka dekad. A zatem przed II wojną światową Szwedzi mogli pomniejszyć swą populację w wyniku aborcji o około 300 tys. osób (dane mają charakter szacunkowy).
Od roku 1938 zliberalizowano prawo aborcyjne. Można było dokonać zabójstwa dziecka poczętego, ale nienarodzonego, z kilku powodów. Miały być to wskazania medyczne, socjalne, humanitarne, eugeniczne lub uszkodzenia płodu14. W latach 1938-1974 populacja Szwecji pomniejszyła się o około pół miliona osób z powodu aborcji15. Od roku 1975 wprowadzono prawo zabijania dzieci nienarodzonych na żądanie w pierwszych czterech miesiącach od poczęcia dziecka nienarodzonego16. Szwedzkie prawo zabijania dzieci nienarodzonych należy do najbardziej liberalnych w Europie.
Oficjalne dane statystyczne mówią, że w 2020 r. wykonano 34 600 aborcji. Jednak nie wszyscy podzielają ten pogląd. Zdaniem Heleny Kopp Kallner, ginekologa i członka zarządu Szwedzkiego Towarzystwa Położnictwa i Ginekologii, aborcji medycznych jest około 94%, ale wiele jest nierejestrowanych, bo dokonują je położne. Należy zmienić prawo, braki są poważne w obecnym prawie17. Należy szacować, że w wyniku aborcji w Szwecji zabija się rocznie około 55 tys. dzieci poczętych a nienarodzonych. Należy szacować, że w latach 1975-2021 pomniejszono liczbę mieszkańców Szwecji o około 2,5 mln. W latach 1920-2021 ludność Szwecji w wyniku aborcji pomniejszyła się o około 3,3 mln osób.
W roku 2021 w Szwecji urodziło się 114 400 osób. W tym 70 235 dzieci w rodzinach, gdzie rodzicami byli Szwedzi, 27 697 osób, których rodzicami były osoby urodzone poza Szwecją i 16 468 osób, gdzie jeden z rodziców był obcokrajowcem, a poza granicami kraju urodziły się 624 osoby18. Łącznie z osobami obcego pochodzenia, w Szwecji urodziło się około 44 165 osób. Prawdopodobnie są to dzieci imigrantów, które niejako zastępują dzieci abortowane, a jest ich dość sporo.
Antykoncepcja
W Szwecji tabletki antykoncepcyjne, jak początkowo nazywano, zostały zatwierdzone przez ówczesną Radę Medyczną w 1964 roku, a rok później pojawiły się w sprzedaży19. Po wprowadzeniu do sprzedaży pigułki antykoncepcyjnej, wskaźniki dzietności poszybowały w dół. Po trzech latach, w 1968 r., liczba dzieci na kobietę w wieku rozrodczym spadła poniżej dwojga. Taki stan w Szwecji trwa od ponad pół wieku. Środki antykoncepcyjne doprowadziły do zapaści demograficznej ludność szwedzką, są bowiem główną przyczyną depopulacji. W roku 2017 . ponad 70% kobiet w wieku rozrodczym korzystało ze środków antykoncepcyjnych20.
Emigracja i imigracja
W latach 1860-1930 ze Szwecji wyemigrowało około 1,5 miliona osób21. W tym samym czasie do Szwecji spośród emigrantów powróciło do kraju około 200 tys. A zatem Szwecje opuściło około 1,3 mln osób, szukając lepszych perspektyw życiowych, szczególnie w Ameryce Północnej22. W latach trzydziestych XX w. ograniczono możliwość emigracji ze Szwecji. W latach 2000-2021 ze Szwecji wyemigrowało 454 742 osoby23. Można przypuszczać, że w ciągu 160 lat emigracja pomniejszyła populację szwedzką o około 1,8 mln osób. A jeśli się ograniczymy do ostatnich siedemdziesięciu lat, to emigracja ludności ze Szwecji pomniejszyła populację o około pół miliona.
W II połowie XX w. populację szwedzką zasiliło około 350 tys. osób z różnych części świata24. Z informacji Szwedzkiego Urzędu Statystycznego dowiadujemy się, że w Szwecji odsetek ludności obcego pochodzenia wynosił w 2016 r. ponad 23,2 procent (2 320 302 osoby)25, zaś w 2021 r. wzrósł do 27,6 procenta (2 886 347 osób)26. A zatem imigranci w ciągu ponad 70 lat powiększyli populację szwedzką o około 3,24 mln osób.
Rodowici mieszkańcy Szwecji
Po II wojnie światowej, w 1946 r., Szwecja liczyła 6, 7 mln ludności, a w roku 2020 liczba ta wzrosła prawie do 10,427. W ciągu 72 lat wzrosła o 3,7 mln. W stosunku do poprzednich lat to wzrost dość duży, ale należy wziąć pod uwagę napływ migrantów, przede wszystkim ludności muzułmańskiej. Rodziny muzułmańskie są wielodzietne28, zaś rodziny w Szwecji, w swej ogromnej masie, mają mało dzieci, albo w ogóle ich nie mają. Także zmiana definicji małżeństwa i wprowadzenie związków jednopłciowych doprowadziło do zapaści demograficznej wśród Szwedów29.
W ciągu ostatnich kilku dekad zmieniał się znacząco obraz narodowościowy i konfesyjny Szwecji. Przybywa znacząco obcokrajowców, a ubywa Szwedów i wciąż przybywa muzułmanów, a ubywa chrześcijan, różnych denominacji. A zatem rodzą się pytania: Ilu obywateli mieszka w Szwecji pod koniec drugiej dekady XXI stulecia, a ilu spośród nich to rdzenni Szwedzi? Ilu przybyło migrantów?
Nasze dane mają charakter szacunkowy. Zapewne odzwierciedlają przybliżony stan rzeczywistości szwedzkiej A zatem liczbę mieszkających w Szwecji obcokrajowców na koniec 2021 r. możemy oszacować na około 2,9 mln, z czego największą grupę stanowią muzułmanie liczący około 1,15 mln (11% ogółu mieszkańców)30.
Gdyby nie przyjazd obcokrajowców, Szwecja na koniec 2021 r. liczyłaby około 7,5 mln mieszkańców. Od tej liczby należałoby jeszcze odjąć dość sporą grupę osób urodzonych w rodzinach obcokrajowców, którzy zostali zarejestrowani w systemie szwedzkim, otrzymali obywatelstwo szwedzkie, a nie asymilowali się z kulturą szwedzką. W roku 2021 w rodzinach, gdzie jedno z rodziców albo dwoje rodziców pochodziło spoza Szwecji, urodziło się 37,3% dzieci (42,7 tys. osób)31. A zatem można domniemywać, że dzieci muzułmańskich w tej grupie urodziło się około 80%, co stanowiło około 34 tys. dzieci. Do tej grupy należy doliczyć dzieci, które urodziły się z rodziców, którzy otrzymali obywatelstwo szwedzkie, a pozostali nadal w kulturze muzułmańskiej. Możemy przypuszczać, że z ponad 70,3 tys. urodzonych dzieci w rodzinach z obojga obywateli szwedzkich, będzie to grupa około 30 tys. dzieci. W ciągu ostatnich dwóch dekad młodzi muzułmanie mieszkający w Szwecji nie zasymilowali się z kulturą Szwecji, a mający obywatelstwo szwedzkie liczą około 1,5 mln osób. Łączna liczba muzułmanów w Szwecji na koniec 2021 r. wynosiła około 2,43 mln osób, co stanowiło 23,4% ogólnej liczby mieszkańców Szwecji.
W roku 2021 do liczby obcokrajowców liczących prawie 2,9 mln należy doliczyć 1,5 mln osób nie zasymilowanych z kulturą Szwecji, co łącznie stanowi około 4,4 mln osób spoza kultury skandynawskiej. A zatem rodowitych Szwedów w Szwecji mieszka około 6 mln, i to przede wszystkim osób już w podeszłym wieku. Młodsze pokolenie to obcokrajowcy i osoby urodzone w rodzinach obcokrajowców, przede wszystkim muzułmanie.
Prognozowana liczba mieszkańców Szwecji bez turbulencji dziejowych
A zatem, jaka byłaby liczba ludności Szwecji bez turbulencji dziejowych, gdyby zachowano płodność z początków XX stulecia? Poszukajmy na to pytanie odpowiedzi. Z obliczeń prowadzonych na przykładzie Polski udało się nam ustalić, że populacja ludzkości na świecie w 2020 r., bez turbulencji dziejowych, liczyłaby32 około 13,55 mld. W roku 1900 udział mieszkańców Szwecji w populacji ogólnoświatowej wynosił 0,31%. A zatem, gdyby ten udział się utrzymał na podobnym poziomie przez ponad 120 lat, mieszkańcy Szwecji w 2020 r. liczyliby około 41,8 mln, a na 1 km2 przypadałoby 92,8 osób, znacznie mniej niż obecnie w Polsce (122 osoby na 1 km2) Przy swoich możliwościach ekonomicznych Szwecja byłaby w stanie wszystkich zatrudnić, wyżywić i nie szukać rąk do pracy poza granicami.
Główne przyczyny depopulacji
Jakie były główne przyczyny depopulacji Szwecji? Aborcja pomniejszyła liczbę ludności o około 3,3 mln, inne zdarzenia losowe to deprawacja dzieci i młodzieży. Życie ludzkie nie przebiega z dokładnością matematyczną, przysparza różnych perypetii, z tej liczby możemy odliczyć co najmniej 0,5 mln dzieci, które nie ujrzały światła dziennego m.in. przez poronienie czy inne zdarzenia losowe. Łącznie Szwedzi w wyniku tych zdarzeń dziejowych stracili 3,8 mln, z obecnymi mieszkańcami byłoby w granicach państwa szwedzkiego 14,2 mln osób. Do 41,8 mln brakuje 27,6 mln osób. A zatem rodzi się pytanie, cóż się stało z tą grupą osób? Wprowadzona do sprzedaży pigułka antykoncepcyjna w Szwecji spowodowała zniszczenie początkującego życia ludzkiego albo nie dopuściła do jego powstania. A zatem w wyniku antykoncepcji ubyło Szwedów w liczbie około 27,6 mln. Antykoncepcja jest główną przyczyną depopulacji Szwecji33. Przyczyniła się do pomniejszenia liczby dzieci w rodzinach do poziomu poniżej zastępowalności pokoleniowej. Szwedzi w ciągu 120 lat wyzbyli się poprzez aborcję i antykoncepcję co najmniej 30,9 mln osób.
Podsumowanie
Największego spustoszenia w ostatnich 150 latach w populacji Szwecji dokonała antykoncepcja, a szczególnie wprowadzona do sprzedaży pigułka antykoncepcyjna w 1965 r. W wyniku antykoncepcji populacja Szwecji pomniejszyła się o ponad 27,6 mln osób. Kolejną główną przyczyną depopulacji Szwedów była aborcja, która w ciągu stu ostatnich lat pomniejszyła liczbę ludności o około 3,3 mln osób. Od kilku dekad w Szwecji dokonuje się powolna wymiana narodowościowo-konfesyjna. Z każdym rokiem przybywa ludności muzułmańskiej, a ubywa rdzennych Szwedów. W roku 2021 rdzenni Szwedzi liczyli około 6 mln, co stanowiło 57,7% ogólnej liczby mieszkańców. Należy przypuszczać, że po Francji i Niemczech, Szwecja może być jednym z pierwszych kalifatów w Europie.
Ks. K. Bielawny
Przypisy:
1 Zob. Populacja na świecie, http://population.city/ (dostęp: 14.05. 2022 r.)
2 Zob. Demographics of Sweden, https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Sweden, dostęp: 07 .04. 2022 r.
3 Zob. Skjuta myggor med elefantbössa, https://www.rfsu.se/sex-och-relationer/for-dig-som-undrar/preventivmedel/p-piller/p-pillrets-historia/, dostęp: 30 .04. 2022 r.
4 Zob. Demographics of Sweden, https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Sweden, dostęp: 07 .04. 2022 r.
5 Zob. Preventivmedlens och abortens historia i Sverige, https://sv.wikipedia.org/wiki/Preventivmedlens_och_abortens_historia_i_Sverige, dostęp: 28 .04. 2022 r.
6 Ibidem.
7 Zob. Hinke Bergegren, https://www.wikiwand.com/en/Hinke_Bergegren, dostęp: 28 .04. 2022 r.; Zob. J. Piotrowski, Kryzys rodziny w Szwecji i próby jego rozwiązania, „Przegląd Socjologiczny Sociological Review” 1958, t. 12, s. 273-276.
8 Zob. Preventivmedlens och abortens historia i Sverige, https://sv.wikipedia.org/wiki/Preventivmedlens_och_abortens_historia_i_Sverige, dostęp: 28 .04. 2022 r.
9 Zob. E. Key, Stulecie dziecka, przekład I. Moszczyńska, Warszawa 1928, s. 212.
10 Zob. K. Key, Stulecie dziecka, przekład I. Moszczyńska, Warszawa 1928.
11 Zob. S. Podoleński, O życie nienarodzonych. Prawnicza strona zagadnienia, „Przegląd Powszechny” 1933, nr 590, s. 9.
12 Zob. E. Eriksson, Abort i Sverige, Stockholm 2005, s. 38.
13 Ibidem, s. 37, 42.
14 Zob. Preventivmedlens och abortens historia i Sverige, https://sv.wikipedia.org/wiki/Preventivmedlens_och_abortens_historia_i_Sverige, dostęp: 30 .04. 2022 r.
15 Zob. E. Eriksson, Abort i Sverige, Stockholm 2005, s. 43. Szwedzka Komisja badająca liczbę aborcji podała, że w latach czterdziestych XX w. dokonywano około 10 tys. nielegalnych aborcji a legalnych odnotowywano ponad 5 tys. rocznie. Taki stan utrzymywał się do początku lat siedemdziesiątych XX stulecia. W 1973 r. liczba aborcji przekroczyła 26 tys. rocznie.
16 Zob. Aborcja w Szwecji, https://pl.wikipedia.org/wiki/Aborcja_w_Szwecji, dostęp: 30 .04. 2022 r.
17 Zob. S. Pramsten, Statistik över medicinska aborter får kritik, https://lakartidningen.se/aktuellt/nyheter/2020/08/statistik-over-medicinska-aborter-far-kritik/, dostęp: 28 .04. 2022 r.
18 Zob. Barn och unga 0-21 år med svensk och utländsk bakgrund efter kön och ålder. År 2002 – 2020, https://www.statistikdatabasen.scb.se/pxweb/sv/ssd/START__LE__LE0102__LE0102A/LE0102T15/, dostęp: 18 .05. 2022 r.
19 Zob. Skjuta myggor med elefantbössa, https://www.rfsu.se/sex-och-relationer/for-dig-som-undrar/preventivmedel/p-piller/p-pillrets-historia/, dostęp: 30 .04. 2022 r.
20 Zob. Szwecja. Wskaźnik rozpowszechniania antykoncepcji, https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sweden/#people-and-society, dostęp: 30 .04. 2022 r.
21 Zob. Sverige utvandringsland fram till 1930, https://scb.se/hitta-statistik/sverige-i-siffror/manniskorna-i-sverige/utvandring-fran-sverige/, dostęp: 18 .05. 2022 r.
22 Zob. Emigrationstiden, https://sv.wikipedia.org/wiki/Sveriges_invandring_och_utvandring, dostęp: 18 .05. 2022 r.
23 Zob. Utvandring från Sverige, https://scb.se/hitta-statistik/sverige-i-siffror/manniskorna-i-sverige/utvandring-fran-sverige/, dostęp: 18 .05. 2022 r.
24 Zob. Sveriges invandring och utvandring, https://sv.wikipedia.org/wiki/Sveriges_invandring_och_utvandring, dostęp: 18 .05. 2022 r.
25 Zob. Sveriges invandring och utvandring, https://sv.wikipedia.org/wiki/Sveriges_invandring_och_utvandring, dostęp: 18 .05. 2022 r.
26 Zob. Immigration to Sweden from 2011 to 2021, https://www.statista.com/statistics/523293/immigration-to-sweden/, dostęp: 18 .05. 2022 r.
27 Zob. Demographics of Sweden, https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Sweden, dostęp: 18 .05. 2022 r.
28 Zob. Hur många muslimer finns det i Sverige?, https://aktuelltfokus.se/hur-manga-muslimer-finns-det-i-sverige/, dostęp: 18 .05. 2022 r.
29 Zob. Małżeństwo osób tej samej płci w Szwecji, https://pl.wikipedia.org/wiki/Ma%C5%82%C5%Bce%C5%84stwo_os%C3%B3b_tej_samej_p%C5%82ci_w_Szwecji, dostęp: 18 .05. 2022 r.
30 Zob. Hur många muslimer finns det i Sverige?, https://aktuelltfokus.se/hur-manga-muslimer-finns-det-i-sverige/, dostęp: 18 .05. 2022 r.
31 Obliczenia własne na podstawie Barn och unga 0-21 år med svensk och utländsk bakgrund efter kön och ålder. År 2002 – 2020, https://www.statistikdatabasen.scb.se/pxweb/sv/ssd/START__LE__LE0102__LE0102A/LE0102T15/, dostęp: 18 .05. 2022 r.
32 Zob. K. Bielawny, Dramat depopulacji, „Nasz Dziennik” 2021, nr 188, z 16 VIII.
33 Na temat działania środków antykoncepcyjnych i aborcji odnajdujemy dość sporo informacji w brytyjskim tygodniku medycznym „The Lancet”, wydawanym od 1823 r. Od wielu lat pismo stało się platformą intensywnej propagandy cywilizacji śmierci, z której korzysta Instytut Guttmachera propagujący środki antykoncepcyjne i aborcję jako dobrodziejstwo ludzkości. Naukowcy z różnych stron świata publikują swe badania posługując się nowomową, używając pojęć kluczy: regulacja urodzeń, świadome macierzyństwo, planowanie rodziny, zdrowie reprodukcyjne czy płeć kulturowa. Wspierają i uzasadniają działania środowisk aborcyjnych. Zob. J. Bearak, A. Popinchalk, B. Ganatra, A-B. Moller, Ö. Tunçalp, C. Beavin, L. Kwok, L. Alkema, Unintended pregnancy and abortion by income, region, and the legal status of abortion: estimates from a comprehensive model for 1990–2019, The Lancet 2020, t. 8, s. E1152-E1161; Zob. J. Cleland, A. Conde-Agudelo, H. Peterson, J. Ross, A. Tsui, Contraception and health, The Lancer 2012, t. 380, s. 149-156.