Depopulacja Grecji (Ερημοποίηση της Ελλάδας)

Wprowadzenie

Starożytna Grecja to kolebka cywilizacji zachodniej, która promieniowała przez tysiące lat kulturą, sztuką , mitologią , filozofią i nauką, jaką poszerzali wybitni filozofowie. Ich wspaniała myśl promieniowała na całą ówczesną Europę.. Przyszedł jednak czas podważania autorytetów bóstw, zaczęto je obśmiewać i to, co było przez tysiące lat nienaruszalne, raptem stało się bezwartościowe. W miejsce bogobojnego i pobożnego życia weszła deprawacja małżonków, dzieci i młodzieży. Zniszczono fundamenty moralne i duchowe funkcjonowania społeczności. To doprowadziło do depopulacji, a ostatecznie do poddania się imperium rzymskiemu.

Naród w swej tkance biologicznej przetrwał. Historia lubi się powtarzać. Ostatnie stulecie jest czasem kolejnej dekadencji moralnej i duchowej. Grecy zaakceptowali idee cywilizacji śmierci. Rozwody niszczą małżeństwa, deprawacja dzieci i młodzieży przynosi osłabienie duchowe i moralne młodego pokolenia Greków. A aborcja stała się głównym czynnikiem depopulującym naród grecki. W ostatnich sześciu dekadach w łonach matek zabito więcej dzieci, niż się urodziło.

Zmiany demograficzne mieszkańców Grecji na tle populacji ogólnoświatowej

Udział procentowy ludności greckiej w populacji ogólnoświatowej w 1900 r. wynosił 0,32%. W kolejnych latach XX stulecia utrzymywał się na podobnym poziomie. W roku 1950 liczba ludności świata wzrosła do 2,51 mld¹, zaś Grecji 7,55 mln², co stanowiło 0,30% udziału w populacji ogólnoświatowej. Od roku 1960 z każdym rokiem udział ludności mieszkającej w granicach Grecji w populacji ogólnoświatowej malał.

W ciągu ponad stu lat udział ludności mieszkającej w granicach państwa greckiego w stosunku do populacji ogólnoświatowej spadł prawie dwuipółkrotnie.

Udział mieszkańców Grecji w populacji ogólnoświatowej w latach 1900-2022

A zatem cóż się stało w Grecji, że od połowy XX stulecia, raptem tak gwałtownie pomniejszyła się populacja Greków w stosunku do populacji ogólnoświatowej. Należy jeszcze dokonać analizy wskaźników dzietności na przestrzeni ostatnich dwóch stuleci.

W połowie XIX stulecia w Grecji przypadało ponad sześcioro dzieci na kobietę w wieku rozrodczym (15-49 lat). W ciągu dwudziestu pięciu lat zauważamy dość gwałtowny spadek liczby dzieci w rodzinach. W roku 1875 na kobietę w wieku rozrodczym przypadało niespełna czworo dzieci. Początek XX stulecia był czasem ponownego wzrostu dzietności wśród Greczynek. Rodziny były wielodzietne, liczące po kilkoro, a nawet kilkanaścioro dzieci. Gwałtowny spadek dzietności rozpoczął się w pierwszej dekadzie XX stulecia. W przededniu wybuchu I wojny światowej, w 1914 r., na kobietę w wieku rozrodczym przypadało niespełna czworo dzieci. W kolejnych latach współczynnik dzietności się pomniejszał. Ubywało dzieci w rodzinach, choć proces ten nie był jeszcze zauważalny i odczuwalny. Nadal rodziny były wielodzietne. Dorastały dzieci z pierwszej i drugiej dekady XX stulecia.

Po II wojnie światowej, współczynniki dzietności nadal malały. W roku 1960 wynosiły 2,33 punktu. Z początkiem lat osiemdziesiątych XX stulecia kończy się okres zastępowalności pokoleniowej. W roku 1982 wskaźniki dzietności spadają, niewiele ponad dwoje dzieci. Proces zapaści demograficznej w Grecji trwa już ponad cztery dekady. Od 2011 r. liczba mieszkańców Grecji kurczy się z każdym rokiem. W roku 2022 r. prawie dwukrotnie więcej osób zmarło, niż się urodziło³.

Idee antynatalistyczne

Pierwsze idee antynatalistyczne docierają do Grecji z krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej już w połowie XIX stulecia. Czołową liderką była Kallirhoe Parren (1861-1940), założycielka w 1887 r. gazety zatytułowanej „Dziennik damski”. Na łamach swej gazety propagowała idee wolteriańskie, które powoli, ale bardzo skutecznie zmieniały oblicze moralne społeczeństwa greckiego. Wraz z propagowaniem idei wolnościowych w wymiarze moralnym, od początku XX stulecia zauważamy znaczny spadek liczby dzieci w rodzinach greckich. W 1900 r. na kobietę w wieku rozrodczym przypadało ponad pięcioro dzieci, a po dwudziestu pięciu latach wskaźniki dzietności spadły niewiele ponad troje dzieci⁴. Pomniejszyły się o dwa punkty. Należy przypuszczać, że od pierwszej dekady XX stulecia rozpoczął się powolny proces zabijania dzieci nienarodzonych przez Greczynki, co powodowało coraz mniejszą liczbę dzieci w rodzinach⁵.

W kolejnych latach następował powolny proces sączenia idei antynatalistycznych przez środowiska lewicowe i feministyczne.

Aborcja

Kodeks karny z 1835 r. bronił życia dzieci nienarodzonych. A osoby pomagające kobiecie zabić własne dziecko były karane więzieniem. Tak samo i matce groziło więzienie. Wyroki przewidywały karę więzienia do 10 lat. Od początku XX w. starano się różnymi sposobami liberalizować prawo aborcyjne w Grecji⁶.

Po II wojnie światowej, w 1952 r. kobiety uzyskały prawo głosu. W latach 60. XX ruch feministyczny podjął akcję liberalizacji prawa aborcyjnego. Choć dyskusja skierowana była na eugenikę. Z badań prowadzonych przez zespół Centrum ds. Badań Biometrycznych i Demograficznych Uniwersytetu Ateńskiego, pod kierunkiem prof. V. G. Valaoros wynika, że rocznie w Grecji w latach sześćdziesiątych XX w. zabijano od 60 do 100 tys. dzieci nienarodzonych⁷. W tej dekadzie populacja Grecji mogła się pomniejszyć o około 800 tys. z powodu aborcji. Obliczono, że w ciągu tej dekady było 1 544 768 żywych urodzeń dzieci

W latach siedemdziesiątych XX w. radykalne feministki prowadziły akcję legalizacji aborcji i wolnego dostępu do środków antykoncepcyjnych. Z każdym rokiem propaganda legalizacji aborcji nasilała się. Nie przebierano w środkach⁸.

Według danych publikowanych przez środowiska lewicowe w latach siedemdziesiątych XX stulecia w Grecji rocznie zabijano około 300 tys. nienarodzonych dzieci⁹. W latach osiemdziesiątych XX w. otwarto wiele ośrodków aborcyjnych w Grecji. Było to związane z programem, który wprowadzano w społeczeństwie greckim pod hasłem – Planowanie rodziny. W latach 90. XX w. powstawały kolejne ośrodki propagujące aborcję. Powstało ich 46, gdzie poza propagowaniem idei antynatalistycznych zabijano także dzieci nienarodzone¹⁰. Kampania proaborcyjna, prowadzona przez środowiska feministyczne i lewicowe doprowadziła do legalizacji aborcji w Grecji w 1986 roku.¹¹

W latach 90. XX stulecia rocznie dokonywano w szpitalach około 100 tys. aborcji. Natomiast liczna grupa ginekologów podaje, że nierejestrowanych aborcji mogło być około 300 tys. Skala zabijania dzieci nienarodzonych była ogromna¹². W latach 1970-2000 na ziemi greckiej zabito około 8 mln dzieci nienarodzonych¹³.

W pierwszej dekadzie XXI stulecia liczba aborcji wśród Greczynek spadła, coraz popularniejsze stają się środki antykoncepcyjne, które powodują zniszczenie kiełkującego życia albo do niego nie dopuszczają. Mimo to nadal Greczynki dokonują masowo aborcji. W latach 2000-2022 rocznie zabijano około 150 tys. dzieci, które nie ujrzały światła dziennego. W tym czasie populacja Grecji, z powodu aborcji, pomniejszyła się o około 3 mln osób¹⁴.

A zatem, o ile populacja Grecji pomniejszyła się w XX i XXI stuleciu przez aborcję? Otóż w latach 1960-2022 populacja Grecji pomniejszyła się o około 11,8 mln osób. Dane mają charakter szacunkowy. W latach 1960-2022 w Grecji urodziło się 7 515 782 osoby, znacznie mniej, niż zginęło w wyniku aborcji. W Grecji aborcja jest głównym czynnikiem depopulacyjnym.

Antykoncepcja

W Grecji popularyzacja idei antynatalistycznych pojawiła się już na początku XX stulecia, ale nie odegrała znaczącej roli z powodu działań wojennych, które dotykały starej Hellady. Dopiero lata pięćdziesiąte XX stulecia wzmogły działania ideologów cywilizacji śmierci. Idee te znalazły swe miejsce w ruchach lewicowych, przede wszystkim w feminizmie. Greckie Towarzystwo Eugeniczne powstało w roku 1953 dzięki pomocy amerykańskich i brytyjskich eugeników. Nowi ideolodzy idei antynatalistycznych w Grecji propagowali przede wszystkim środki antykoncepcyjne jako jedną z głównych praktyk kontroli urodzeń poprzez planowanie rodziny.

Ich zadaniem była zmiana prawa w celu odpowiedniego dostosowania ustawodawstwa w kwestiach reprodukcyjnych. Ich nadrzędnym celem była manipulacja danymi demograficznymi zgodnie z narracją ideologów śmierci. Propagowali środki antykoncepcyjne jako idealny sposób na planowanie rodziny. Ideolodzy antynatalistyczni występowali w swych prywatnych spotkaniach i na konferencjach publicznych jako organ doradczy, ale przede wszystkim naukowy.

Przez kilkanaście lat ideolodzy cywilizacji śmierci starali się przekonać władze państwowe Grecji do zalegalizowania i sprzedaży środków antykoncepcyjnych. Udało się to dopiero w 1966 r. Louros, były członek rady lekarskiej, założył Centrum Poradnictwa Przedmałżeńskiego i Małżeńskiego w szpitalu położniczym „Alexandra”. Głównym celem utworzenia Centrum był alarmująco niski poziom wskaźnika urodzeń dzieci przy jednoczesnym bardzo wysokim wskaźniku aborcji¹⁵. Centrum Poradnictwa funkcjonowało tylko dwa lata.

Zmiany społeczne w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX stulecia spowodowały, że urbanizacja swój szczyt osiągnęła w latach 80. wieku XX w. Prawie połowa populacji Grecji mieszkała w Atenach. W tym czasie nasilał się ruch feministyczny, zataczając coraz większe kręgi w społeczeństwie greckim. Powrót sporej grupy repatriantów do Grecji, spowodował wzrost populacji. To dało kolejny impuls do monitowania rządzących, by zalegalizowali dystrybucję środków antykoncepcyjnych¹⁶.

Uchwalenie nowej konstytucji w 1974 r. zrównało prawa kobiet i mężczyzn. W roku 1980 uchwalono ustawę, która zalegalizowała doradztwo w zakresie planowania rodziny. Nowe prawo zezwalało na udzielanie porad w zakresie planowania rodziny w przychodniach publicznych i w szpitalach położniczych. W dziesięciu regionach kraju utworzono specjalistyczne jednostki ds. planowania rodziny. Od tej pory środki antykoncepcyjne są dystrybuowane po całym kraju bez żadnych przeszkód. W roku 1983 zalegalizowano związki cywilne na równi z małżeństwem religijnym¹⁷.

Po zalegalizowaniu dystrybucji środków antykoncepcyjnych poprzez przychodnie publiczne i szpitale w 1982 r. wskaźniki dzietności spadły poniżej zastępowalności pokoleniowej. W roku 1982 wynosiły 2,03 punktu, a w 2022 tylko 1,33. Ubytek dzieci w Grecji jest gwałtowny. Grecja od kilku dekad staje się krajem bezdzietnym.

Wojny

Dość spory ubytek ludnościowy spowodowały dwie wojny światowe w XX stuleciu i wojna domowa w latach 1944-1949. W czasie I wojny światowej z populacji Grecji ubyło około

6 tys. osób¹⁸. Znacznie większy ubytek spowodowała II wojna światowa. Trudno jednoznacznie podać, ile osób zginęło w czasie działań wojennych. Historycy przywołują dane, które wskazują, że mogło ponieść śmierć od 500 do 800 tys. osób¹⁹. Ale w czasie wojny domowej poza ofiarami wojennymi, których było około 50 tys., była też duża grupa ofiar z powodu głodu, od 100 do 300 tys.²⁰.

A zatem populacja Grecji w wyniku działań wojennych mogła pomniejszyć się o około 656 tys. osób, to minimalna liczba ubytku, albo o około 950 tys. ofiar, to maksymalna liczba ubytku ludnościowego.

Emigracje i i migracje

W latach 1950-1974 z Grecji wyemigrowało ponad milion mieszkańców. Oficjalne dane podają, że do Niemiec przybyło 603,3 tys. osób, do Australii 170,7 tys., do USA około 124 tys., a do Kanady 80,2 tys. Do Polski w tym czasie przybyło około 14 tys. Greków i Macedończyków²¹. W latach 1974-1985 do kraju powróciło około pół miliona Greków z emigracji. A zatem emigracja polityczna uszczupliła demografię Grecji o około pół miliona mieszkańców²².

W roku 2001 obcokrajowcy liczyli około 762 tys. osób, co stanowiło około 7% całej populacji²³. Według Ministerstwa Migracji i Azylu w 2021 r. całkowita populacja imigrantów w Grecji wynosiła 965 749 osób²⁴. Wzrost populacji można przypisać tylko i wyłącznie imigracji. W ostatnich latach w Grecji znacznie więcej osób umiera, niż się rodzi.

Prognozowana liczba mieszkańców Grecji bez turbulencji dziejowych

A zatem, jaka byłaby liczba ludności Grecji bez turbulencji dziejowych, gdyby zachowano płodność z początków XX stulecia? Poszukajmy na to pytanie odpowiedzi. Z obliczeń prowadzonych na przykładzie Polski udało się nam ustalić, że populacja ludzkości na świecie w 2020 r., bez turbulencji dziejowych, liczyłaby około 13,55 mld²⁵. W roku 1900 udział mieszkańców Grecji w populacji ogólnoświatowej wynosił 0,32%. A zatem, gdyby ten udział się utrzymał na podobnym poziome przez ponad 120 lat, to mieszkańcy Grecji w 2020 r. liczyliby około 25,6 mln. Na jeden kilometr kwadratowy w 2020 r. przypadały 194 osoby, a w 2021 r. przypadało niewiele ponad 79 osób²⁶.

A zatem, co było głównym czynnikiem depopulacyjnym?

W roku 2020 w granicach Grecji mieszkało około 10,78 mln osób²⁷. W ciągu 100 lat w wyniku I i II wojny światowej, a także wojny domowej, Grecy stracili około 0,95 mln mieszkańców (wariant maksymalny). Życie ludzkie nie przebiega z dokładnością matematyczną, przysparza różnych perypetii, dlatego też poronienia i inne zdarzenia losowe pomniejszyły populację Grecji o około 0,1 mln dzieci²⁸. W wyniku aborcji Greków ubyło o około 11,8 mln. Emigracja spowodowała ubytek ludności o około 0,5 mln mieszkańców Grecji, zaś imigranci zasilili społeczność grecką, przybyło ich około 0,96 mln. Łącznie wszystkie turbulencje dziejowe pomniejszyły liczbę mieszkańców Grecji na przestrzeni 100 lat o około13,35 mln. Wraz z obecnymi mieszkańcami Grecji otrzymujemy 24,13 mln osób. Do 25,6 mln brakuje nam jeszcze 1,47 mln. Ta grupa ludzi nie ujrzała światła dziennego z powodu antykoncepcji²⁹. Głównym czynnikiem depopulacji Grecji od wielu dekad jest aborcja, to ona dokonała największego spustoszenia wśród Greków.

Liczba mieszkańców Grecji w 2020 r. i główne czynniki depopulacyjne

Podsumowanie

Głównym czynnikiem depopulacji Grecji w ostatnim stuleciu była aborcja. W ciągu ostatnich sześciu dekad zabito na ziemi greckiej 11,8 mln dzieci, w łonach matek. W ostatnich dwóch dekadach więcej osób umiera, niż się rodzi. Następuje powolna wymiana mieszkańców Grecji. Z każdą dekadą będzie przybywało imigrantów, a ubywało rdzennych mieszkańców. W 2021 r. Grecję zamieszkiwało około 10% obcokrajowców. Jeśli taki stan demograficzny się utrzyma, to można się spodziewać, że za kilka dekad, Grecy będą mniejszością w swej Ojczyźnie.

Ks. K. Bielawny

Przypisy:

1 Zob. Ludność świata, https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludno%C5%9B%C4%87_%C5%9Bwiata, dostęp: 20 .02. 2023 r.

2 Zob. Demographics of Greece, https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Greece, dostęp: 23 .03. 2023 r.

3 Zob. Demographics of Greece, https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Greece, dostęp: 23 .03. 2023 r.

4 Ibidem

5 Zob. Aborcja w Grecji, https://en.wikipedia.org/wiki/Abortion_in_Greece, dostęp: 06. 04. 2023 r.

6 Ibidem

7 Zob. V. G. Vasilios, G. Valaoras, A. Polychronopoulou, D. Trichopoulos, Greece: Postwar Abortion Experience, w: Studies in Family Planning 1969, Nr 46, s. pp. 10-16.

8 Zob. Aborcja w Grecji, https://en.wikipedia.org/wiki/Abortion_in_Greece, dostęp: 06. 04. 2023 r.

9 Zob. E. Ioannidi-Kapolu, Use of Contraception and Abortion in Greece: A Review, https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1016/S0968-8080%2804%2924001-0, dostęp: 05. 04. 2023 r.

10 Zob. E. Ioannidi-Kapolu, Use of Contraception and Abortion in Greece: A Review, https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1016/S0968-8080%2804%2924001-0, dostęp: 05. 04. 2023 r.

11 Zob. Aborcja w Grecji, https://en.wikipedia.org/wiki/Abortion_in_Greece, dostęp: 06. 04. 2023 r.

12 Zob. E. Ioannidi-Kapolu, Use of Contraception and Abortion in Greece: A Review, https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1016/S0968-8080%2804%2924001-0, dostęp: 05. 04. 2023 r.

13 Zob. A. Barmpouti, Issues of biopolitics of reproduction in post-war Greece , https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1369848620300522, (dostęp: z 08. 01. 2025 r.)

14 Zob. W Grecji ustanowiono dzień dziecka nienarodzonego, https://www.radiomaryja.pl/informacje/w-grecji-ustanowiono-dzien-dziecka-nienarodzonego/, dostęp: 07 .04. 2023 r.

15 Zob. A. Barmpouti, Issues of biopolitics of reproduction in post-war Greece , https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1369848620300522, (dostęp: z 08. 01. 2025 r.)

16 Ibidem.

17 Ibidem.

18 Zob. Bilans konfliktu, https://pl.wikipedia.org/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowa#Straty, dostęp: 10 .01. 2023 r.

19 Zob. Straty ludzkie III Rzeszy w II wojnie światowej, https://pl.wikipedia.org/wiki/Ofiary_II_wojny_%C5%9Bwiatowej, dostęp: 10 .01. 2023 r.

20 Zob. Straty, https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_domowa_w_Grecji, (dostęp: 08. 01. 2024 r.)

21 Zob. Skąd Grecy w Polsce? Dlaczego Grecy uciekali do Polski? O greckich uchodźcach w Polsce po II wojnie światowej, https://www.polskieradio.pl/8/6479/artykul/3251447,skad-grecy-w-polsce-dlaczego-grecy-uciekali-do-polski-o-greckich-uchodzcach-w-polsce-po-ii-wojnie-swiatowej, (dostęp: 08 .01. 2024 r.)

22 Zob. Ch. Kasimis, Ch. Kassimi, Greece: A History of Migration, https://www.migrationpolicy.org/article/greece-history-migration, (dostęp: 09. 01. 2024 r.)

23 Ibidem.

24 Zob. K. Sarawakos, Migracja w Grecji, https://www.freiheit.org/greece-and-cyprus/migration-greece, (dostęp: 09. 01. 2024 r.)

25Zob. K. Bielawny, Dramat depopulacji, „Nasz Dziennik” 2021, nr 188, z 16 VIII.

26 Zob. Grecja, https://pl.wikipedia.org/wiki/Grecja, (dostęp: 09. 01. 2024 r.)

27Zob. Demographics of Greece, https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Greece, (dostęp: 23 .03. 2023 r.)

28Obliczenia własne na podstawie opracowania R. Johnstona, Historical abortion statistics, Greece, https://www.johnstonsarchive.net/policy/abortion/ab-greece.html, (dostęp, 10 .01. 2024 r.)

29Na temat działania środków antykoncepcyjnych i aborcji odnajdujemy dość sporo informacji w brytyjskim tygodniku medycznym „The Lancet”, wydawanym od 1823 r. Od wielu lat pismo stawało się platformą intensywnej propagandy cywilizacji śmierci, z której korzysta Instytut Guttmachera propagujący środki antykoncepcyjne i aborcję jako dobrodziejstwo ludzkości. Naukowcy z różnych stron świata publikują swe badania, posługując się nowomową. Używają bowiem pojęć kluczy: regulacja urodzeń, świadome macierzyństwo, planowanie rodziny, zdrowie reprodukcyjne czy płeć kulturowa. Wspierają i uzasadniają działania środowisk aborcyjnych. Zob. J. Bearak, A. Popinchalk, B. Ganatra, A-B. Moller, Ö. Tunçalp, C. Beavin, L. Kwok, L. Alkema, Unintended pregnancy and abortion by income, region, and the legal status of abortion: estimates from a comprehensive model for 1990–2019, The Lancet 2020, t. 8, s. E1152-E1161; Zob. J. Cleland, A. Conde-Agudelo, H. Peterson, J. Ross, A. Tsui, Contraception and health, The Lancer 2012, t. 380, s. 149-156.